Kolejne ważne spotkanie parlamentarzystów i samorządowców odbyło się 29 lutego 2024 r. w Wiśle. Omówiono aż 23 zagadnienia dotyczące koniecznych zmian w prawie samorządowym skupione w pięciu blokach tematycznych: ustrój, oświata, ochrona zdrowia, transformacja energetyczna, system gospodarowania odpadami. Spotkanie zorganizował Śląski Związek Gmin i Powiatów w ramach Konwentu Samorządowego ŚZGiP.
Tematy omawiane na spotkaniu:
Ustrój
- Zapewnienie poszanowania konstytucyjnych standardów funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego.
- Powrót do modelu państwa zdecentralizowanego, w którym samorząd lokalny jako ważny element.
władzy publicznej realizuje podstawowe usługi dla mieszkańców. - Przywrócenie poszanowania klauzuli generalnej określającej zakres działania jednostek samorządu terytorialnego.
- Stworzenie stabilnego systemu finansów samorządowych, opartego o zróżnicowane źródła dochodów, umożliwiającego ciągłą i niezachwianą realizację zadań własnych.
- Zniesienie ograniczenia w długości sprawowania funkcji wójta, burmistrza i prezydenta, tj. dwukadencyjności w samorządach.
Oświata
- Objęcie subwencją dzieci 3-5 letnich.
- Zmiana finansowania zamiast na ucznia to na oddział.
- Umożliwienie samodzielnego kształtowania sieci szkół i przedszkoli przez jst.
- Wypracowanie standardów w oświacie.
- Rozważenie, aby strona rządowa przejęła całość kosztów związanych z wynagradzaniem
osób zatrudnionych w szkołach, przedszkolach i innych placówkach oświatowych.
Ochrona zdrowia
- Urealnienie wyceny świadczeń zdrowotnych.
- Zniesienie limitów finansowania świadczeń.
- Bieżąca aktualizacja mapy potrzeb zdrowotnych w województwie.
- Zmiany przepisów pozwalające na odbiurokratyzowanie pracy lekarzy.
- Oddłużenie szpitali i zawieszenie spłaty przez podmioty lecznicze zaległych zobowiązań
wobec ZUS (jako działanie doraźne).
Transformacja energetyczna
- Wsparcie finansowe i prawne transformacji energetycznej regionu ze szczególnym uwzględnieniem jego specyfiki.
- Zmiany legislacyjne, które umożliwiłyby gminom górniczym nieodpłatne przejęcie terenów pokopalnianych, bądź wprowadzenie przepisów dających możliwość wykupu tych nieruchomości za symboliczną złotówkę. Nieruchomości zostałyby wykorzystane na cele i inwestycje związane z transformacją energetyczną.
- Zmiany legislacyjne umożliwiające inwestowanie w rozwój nowoczesnej energetyki odnawialnej.
System gospodarowania odpadami
- Podjęcie działań legislacyjnych przy udziale samorządów i przedsiębiorców sektora gospodarki odpadami w celu napisania nowej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
- Pilne wprowadzenie przez administrację rządową do systemu gospodarowania odpadami rozszerzonej odpowiedzialności producenta.
- Podjęcie starań na poziomie UE o rozszerzenie procesu recyklingu materiałowego o dodatkowy recykling termiczny i chemiczny.
- Rozważenie możliwości zmiany zapisów w obowiązującym harmonogramie osiągania poziomów
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przez samorządy w Polsce. - Zaostrzenie przepisów dotyczących obowiązku meldunkowego dla mieszkańców danej gminy.
Wnioski ze spotkania usprawnią pracę nad zmianą przepisów prawa samorządowego.